„Pentameron” to europejska odpowiedź na hollywoodzkie megaprodukcje reprezentujące gatunek fantasy i pierwszy film włoskiego reżysera, twórcy m.in. głośnej „Gomorry”, nakręcony w języku angielskim. Zamiast kolejnej baśniowej historii o epickim rozmachu, otrzymujemy autorską wariację na temat tego rodzaju kina. Film ma strukturę fragmentaryczną i opiera się na kilku XVII-wiecznych baśniach Giambattisty Basilego, włoskiego poety, barda i dworzanina. Pisał on w dialekcie neapolitańskim, co sprawiło, że jego twórczość długo pozostawała szerzej nieznana, stała się jednak podstawą wielu innych bajek, a fascynowali się nią i inspirowali m.in. bracia Grimm i Charles Perrault.

Nie były to pogodne historyjki do opowiadania dzieciom na dobranoc – pełno w nich makabry, seksu i przemocy. Królowa zjada tu serce morskiego potwora, król urządza zakrapiane orgie, a księżniczka jest zmuszana do pożycia małżeńskiego z odstręczającym ogrem. Jak widać – to idealny materiał na film. Matteo Garrone wiernie przenosi na ekran wybrane wątki z baśni Basilego, łącząc elementy realistyczne z fantastycznymi, a przy tym porusza kwestie aktualne do dziś, jak kult młodości czy opresyjność władzy, wszakże siłą bajek jest ich uniwersalna wymowa.

Największą zaletą filmu, obok odświeżającego potraktowania gatunku fantasy i sporej dawki humoru, jest strona wizualna. Zapadają w pamięć wysmakowane kadry, pełne intensywnych, kontrastujących ze sobą barw, a także wspaniałe kostiumy bohaterów. Pierwszoplanowi aktorzy, wcielający się w role władców poszczególnych królestw, swoim kunsztem wspomagają postrzępioną narrację dzieła i ratują je przed nadmiernym popadaniem w chaotyczność.

Nieporadny i zdziwaczały Toby Jones większą troską darzy swoją hodowlę owadów niż dorastającą córkę, zdemoralizowany Vincent Cassel przez pomyłkę zakochuje się w zaniedbanej kobiecie w podeszłym wieku, a Salma Hayek poświęca wszystko dla upragnionego dziecka i po trupach idzie do celu. Jeśli ktoś nie jest fanem hollywoodzkiej estetyki, a chciałby zanurzyć się w baśniowy świat, z pewnością doceni podjętą przez Włocha próbę zmierzenia się z kinem gatunkowym.

„Pentameron”
reż. Matteo Garrone

obsada: Salma Hayek, Vincent Cassel, Toby Jones
Francja/Wielka Brytania/Włochy 2015, 125 min
M2 Films, 30 października