Język giętki jak animowana kreska
Wyobraźnia Michela Gondry’ego zdaje się nie mieć granic. W ciągu swojej kariery prowadził widzów przez barwne filmowe światy, w których granice wyznaczały wyłącznie emocje. Jeśli intuicja mówi mu „to możliwe”, nic nie jest w stanie stanąć mu na drodze. Tym razem pragnienie Gondry’ego było inne. Reżyser postanowił zgłębić umysł Noama Chomsky’ego, jednego z najwybitniejszych żyjących intelektualistów, amerykańskiego filozofa, logika i aktywisty zajmującego się zagadnieniem języka, nazywanego „ojcem współczesnej lingwistyki”. Jak z wrodzonym wdziękiem wyjaśnia na początku gorliwy filmowiec, starał się pracować szybko, aby przypadkiem bohater jego nowego przedsięwzięcia nie umarł przed ostatnim klapsem. Na szczęście się udało!
„Czy Noam Chomsky jest wysoki czy szczęśliwy?” nie mógłby być dalszy od klasycznego dokumentu. Wielowątkowej rozmowie z naukowcem towarzyszą narrator – mówiący z ciężkim akcentem reżyser – i niezwykła graficzna forma. Animowane, prześmieszne, ale i wyjątkowo adekwatne rysunki Gondry’ego pełnią tu funkcję nie tylko ilustracji dla kolejnych poruszanych zagadnień. Swoją buzującą energią i fantastycznymi kształtami nadają tempo i klimat całej opowieści. Ta energia udziela się widzom. Ważkie tematy przedstawione są w charakterystycznej dla Francuza lekkie formie, która wysublimowany logicznie wywód Chomsky’ego pozbawia przesadnej powagi, tłumaczy na język przystępny i atrakcyjny. Dodatkowo kolejne pełzające kolorowe kreseczki dokumentują sam proces twórczy, którego film jest owocem. Wyjątkowo uroczy jest sposób, w jaki Gondry podchodzi do wielkiego badacza – całkowicie wyzuty z kompleksów, pełen żywej fascynacji, wnikliwy, głodny odpowiedzi i obserwacji. Często wynikają z tego także humorystyczne sytuacje. W efekcie z pozornie bardzo specjalistycznej dyskusji nie tylko wyłania się portret jednego z największych współczesnych myślicieli, lecz także przeradza się ona w encyklopedię przenikliwych złotych myśli, które głodne umysły będą łapczywie notować.
obsada: Noam Chomsky, Michel Gondry
Francja 2013
Against Gravity, 5 września
